PCI

در کامپيوتر از عناصر سخت افزاری متفاوتی استفاده می گردد. تمامی عناصر فوق نيازمند ارتباط سريع با يکديگر می باشند. در صورتيکه عناصر سخت افزاری موجود که دارای پتانسيل های اختصاصی خود می باشند، قادر  به ايجاد ارتباط با يکديگر نباشند، عملا" از امکانات  موجود استفاده درستی نخواهد شد. گذرگاه (Bus) با نيت کمک به هدف فوق ارائه شده اند. گذرگاه ، کانال و يا مسيری است که بين عناصر کامپيوتر قرار گرفته و دارای انواع متفاوتی است . گذرگاه PCI)Peripheral Component Interconnect)  يکی ازنمونه های فوق است .

مبانی گذرگاه ها
معماری  بکار گرفته شده  در گذرگاه ها(Bus) طی ساليان اخير بسرعت تغيير نموده است ..هدف از اعمال تغييرات ،  افزايش کارآئی کامپيوتر است .  اغلب کامپيوترهائی که امروزه بفروش می رسند ، هنوز دارای يک گذرگاه از نوع ISA)Industry Standard Architecture) می باشند.  در طراحی گذرگاه ها همواره می بايست  سازگاری بين  سخت افزارها ی توليد شده توسط توليد کنندگان، لحاظ گردد.قبل از مطرح شدن امکانات چند رسانه ای ،  تجهيزات جانبی تاکيد قابل ملاحظه ای  در زابطه با  سرعت گذرگاه ها نداشتند.
يک کامپيوتر شخصی دارای دو نوع گذرگاه است : نوع اول را " گذرگاه سيستم " و يا " گذرگاه محلی " می گويند. گذرگاه فوق پردازنده و حافظه را به يکديگر مرتبط می نمايد. ساير گذرگاه ها نظير گذرگاه های PCI  و ISA از طريق يک پل( گذرگاه) ارتباطی به " گذرگاه سيستم " مرتبط می گردند.
همزمان با افزايش سرعت پردازند ه  و حافظه ، ضرورت ايزوله کردن سرعت بين پردازنده و حافظه بيشتر احساس گرديد. بدين منظور گذرگاه DIB)Dual Independent Bus)  بعنوان جايگزينی مطمين برای گذرگاه سيستم مطرح گرديد. تکنولوژی DIB ، " گذرگاه سيستم "   را تغيير و آن را به دو گذرگاه  ديگر FrontSide و BackSide تبديل کرد. هدف گذرگاه BackSide ارائه يک کانال مستقيم وسريع بين پردازنده و حافظه  Level2 Cache است . گذرگاه FrontSide مسئول ارتباط حافظه ( از طريق کنترل کننده حافظه ) با پردازنده و ساير گذرگاه های مربوط به پردازنده و حافظه است .

نوع دوم  "گذرگاه  اشتراکی" ناميده می شود. از گذرگاه فوق برای ارتباط عناصر اضافی ديگر به کامپيوتر استفاده می گردد. گذرگاه فوق به علت فراهم نمودن امکان دستيابی چندين دستگاه از يک مسير يکسان به حافظه و پردازنده " اشتراکی " ناميده می شود. دستگاه هائی نظير : مودم ، هارد، کارت صدا، کارت گرافيک ، کارت کنترل کننده  و اسکنر نمونه هائی در اين زميه می باشند.
اولين گذرگاه کامپيوترهای شخصی هشت بيتی و با سرعت 4077 مگاهرتز(ميليون سيکل در هر ثانيه ) بود. گذرگاه فوق قادر به ارسال هشت بيت داده در هر سيکل بود. در سال 1982 گذرگاه فوق تغيير وبصورت  شانزده بيتی با سرعت 8 مگاهرتز مطرح گرديد. گذرگاه فوق ISA نامگذاری گرديد. طراحی گذرگاه فوق بگونه ای بود که امکان ارسال داده را با سرعت 16 مگا بايت در هر ثانيه فراهم  می کرد. در ادامه استاندارهای ديگری در رابطه با گذرگاه ها مطرح گرديد . گذرگاه های EISA)Extendede Industry Standard Architecture )  (سی و دو بيتی و سرعت 8 مگا هرتز )  VL-BUS)Vesa Local Bus)  نمونه هائی در اين زمينه می باشند.

 گذرگاه PCI
در سال 1990 شرکت اينتل، استاندارد جديدی با نام PCI را  معرفی کرد. در گذرگاه فوق دستگاهها قادر به  دستيابی مستقيم به حافظه سيستم می باشند. . برای ارتباط با پردازنده  از يک " پل ارتباطی " جهت  ارتباط گذرگاه فوق، با گذرگاه FrontSide استفاده می گردد.
 PCI قادر به اتصال حداکثر پنج عنصر  خارجی است . هر يک از عناصر خارجی می توانند با دو دستگاه ثابت بر روی برد اصلی جايگزين گردند.  تراشه " پل ارتباطی " PCI ، سرعت مناسب برای گذرگاه را مستقل از سرعت پردازنده تنظيم می نمايد.  گذرگاه های PCI در ابتدا 32 بيتی و دارای سرعت 33 مگاهرتز بودند. درادامه با اعمال تغييرات سرعت آنها به 66 مگاهرتز و 64 بيتی شدند. اخيرا" نيز سرعت گذرگاه فوق تغيير و به 133 مگاهرتز رسيده است.( در چنين حالتی سرعت ارسال داده به يک گيگا بايت در ثانيه خواهد رسيد ).
کارت های PCI دارای 47 پين می باشند. گذرگاه PCI قادر به انجام وظايف مربوطه  با تعداد اندکی پين است( چون از ويژگی مالتی پلکسينگ استفاده می نمايد). در اين حالت دستگاه مورد نظر بيش از يک سيگنال را از طريق پين ارسال می دارد. PCI امکان استفاده دستگاههای 5 ولت و 3/3 را فراهم می نمايد..

با اينکه شرکت اينتل استاندارد PCI را در سال 1991 ارائه کرده بود ولی تا زمان عرضه ويندوز 95 ( در سال 1995 )، استاندارد فوق  عموميت نيافته بود. سيستم عامل فوق اولين بار از ويژگی Plug&Play استفاده می کرد. جدول زير انواع گذرگاه ها بهمراه ويژگی هر يک را نشان می دهد.